Written by Nattapol Klanwari
วัฒนธรรมการรับประทานอาหารแบบตะวันตกกลายเป็นวัฒนธรรมสากลไปแล้ว คือเป็นที่ยอมรับและปฏิบัติกันทั่วโลก เวลาจะเลี้ยงรับรองแขกด้วยความเป็นกลางหรือสากลก็จะใช้การเลี้ยงแบบตะวันตก ซึ่งประเทศที่จะเป็นอารยประเทศหรือประเทศที่เจริญและพัฒนาแล้วก็จะต้องรู้และปฎิบัติ ทั้งในส่วนที่เป็นผู้จัดเลี้ยงหรือการเป็นเจ้าภาพและการไปเป็นแขกที่เขาเชิญร่วมงานเลี้ยงนั้น
บทความนี้เป็นบทความเกี่ยวกับการใช้เครื่องมือประเภท มีด ช้อน ส้อม ในการรับประทานอาหาร ทั้งนี้ขอแนะนำให้ท่านผู้อ่านกรุณาคลิ๊กดูบทความเรื่อง มีด ช้อน ส้อม ที่ใช้บนโต๊ะอาหารตะวันตก (Flatware) เพื่อปูพื้นฐานก่อนมาถึงบทความนี้ การจัดเลี้ยง และการแสดงออกถึงมารยาทแบบสากลนี้ถึงแม้จะเป็นเรื่องที่ใช้ในการรับรองแขก สำหรับประเทศที่มิได้ใช้วัฒนธรรมนี้ในชีวิตประจำวัน แต่ยามเมื่อไม่มีแขกแล้วประเทศเหล่านั้นก็ยังคงประยุกต์และพัฒนาใช้กับวัฒนธรรมเดิมของตนเอง เช่น ประเทศไทยที่เคยใช้มือในการรับประทานอาหารหรือช้อนด้ามสั้น (ของแท้ต้องเรียกว่า ช้อนหอย) ก็ประยุกต์ใช้ช้อน ส้อม ในการรับประทานอาหารกันในปัจจุบัน
การเตรียมจัดเครื่องมือในการรับประทานอาหารบนโต๊ะจะจัดเตรียมตามรายการอาหาร โดยผมของจัดตามรายการอาหารดังต่อไปนี้
Tomato Cream Soup
________
Fried Fillet of Fish
________
Grilled Tenderloin of Beef
________
Pancakes with Raspberries and Sour Cream
ผมจะเน้นการใช้เครื่องมือจำพวก มีด ช้อน ส้อม สำหรับอาหารแต่ละประเภทโดยใช้รูปประกอบเพื่อความเข้าใจได้ง่ายขึ้น
รูปที่ 1 ด้านบน ที่เป็นเป็นจานกลมๆ ตรงกลางคือจานหรือภาชนะที่จัดวางไว้ให้ดูสวยงาม เพื่อไม่ให้พื้นว่าง ดูไม่สวย เรียกว่า จานโชว์ (Show Plate) มีผ้าเช็ดปาก (Guest Napkin) วางไว้ สำหรับจานใบเล็กที่อยู่ด้านซ้ายมือ มีมีดเนยวางพาดไว้ด้วย คือจานสำหรับใส่ขนมปังเพื่อรับประทานกับอาหารคาว
รูปที่ 2 เมื่อแขกเข้านั่ง ผ้าเช็ดปากจะถูกนำออกไปพาดไว้ที่ตักของแขก พนักงานจะเสิร์ฟน้ำ สำหรับห้องอาหารที่มีแขกฝรั่งโดยเฉพาะชาวยุโรป จะไม่ค่อยมีแก้วน้ำเพราะเขาจะดื่มไวน์แทนน้ำกันเลย ถ้าแขกขอให้เสิร์ฟแล้วจึงค่อยนำมาเสิร์ฟให้ แต่ถ้าเป็นแขกชาวไทยหรือชาวเอเชี่ยนติดดื่มน้ำกันก็ต้องวางแก้วนำและเสิร์ฟน้ำเลย จากนั้นเสิร์ฟขนมปังและซุป ช้อนซุปที่วางด้านขวามือจะถูกนำมาตักซุปรับประทาน โดยบิขนมปังและทาเนยรับประทานไปด้วย เมื่อรับประทานซุปเสร็จแล้ว จานซุป จานรอง และซ้อนซุปจะถูกเก็บออกไป
รูปที่ 3 พนักงานจะนำอาหารจานที่ 2 คือ Fried Fillet of Fish มาเสิร์ฟ พร้อมกับเสิร์ฟ White Wine ในแก้วใบที่ใกล้ตัวแขกก่อน อุปกรณ์ในการรับประทานปลาคือ Fish Knife และ Fish Fork โดยรับประทานขนมปังไปด้วย เมื่อรับประทานเสร็จแล้วพนักงานจะเก็บจานอาหารพร้อมมีด ส้อม และจานโชว์ (Show Plate) พร้อมแก้วไวน์ขาวออกไป
รูปที่ 4 พนักงานจะนำ Grilled Tenderloin of Beef หรืออาหารหลัก (Main Course) มาเสร์ฟพร้อมกับไวน์แดง อุปกรณ์ที่ใช้ในการรับประทานอาหารหารจานนี้คือ Steak Knife และ Joint Fork ที่เหลือคู่สุดท้ายด้านขวาและซ้าย เมื่อรับประทานเสร็จแล้ว พนักงานจะเก็บ จานอาหาร มีด ส้อม จานขนมปังพร้อมมีดทาเนย แก้วไวน์แดง ปัดเศษขนมปังที่อาจตกลงที่บนหน้าโต๊ะอาหาร และจัดเครื่องมือสำหรับรับประทานอาหารหวาน
รูปที่ 5 เป็นการจัดเครื่องมือพร้อมสำหรับรับประทานอาหารหวาน นั่นก็คือ Pancakes with Raspberries and Sour Cream
รูปที่ 6 พนักงานจะเสิร์ฟอาหารหวาน Pancakes with Raspberries and Sour Cream พร้อมชาหรือกาแฟ ตามที่แขกต้องการ ด้านขวามือ
รูปที่ 7 เมื่อรับประทานอาหารหวานเสร็จแล้ว พนักงานจะเก็บจานและอุปกรณ์มีด ส้อม ออกไปจากโต๊ะ คงเหลือไว้เพียงชุดชาหรือกาแฟและแก้วน้ำ และจะคอยเติมให้จนกว่างานเลี้ยงจะเลิก
ทั้งนี้ยังมีรายละเอียดอย่างอื่นอีกที่ยังมิได้กล่าวในบทความนึ้ เช่น รูปแบบการบริการ มารยาทต่างๆ ฯลฯ หากสนใจการอบรมเรื่องมารยาทการปรับประทานอาหารสากล กรุณาคลิ๊กดูหลักสูตรและรายละเอียดได้ที่ มารยาทการรับประทานอาหารแบบสากล (Dining Etiquette)
หรือสนใจการอบรมเรื่องการบริการสำหรับพนักงาน กรุณาคลิ๊กดูหลักลูตรและรายระเอียดได้ที่ การบริการอาหารและเครื่องดื่ม (Food and Beverage Service)
ความรู้หรือหลักการต่างๆ หาได้ไม่ยาก แต่ที่สำคัญคือการฝึกปฏิบัติในสถานการณ์จริง