ประเทศไทยมีการพูดและทำกิจกรรมต่างๆ เกี่ยวกับเรื่องการเตรียมพร้อมสำหรับการเคลื่อนย้ายแรงงานเสรีในกลุ่มประเทศอาเซียน (ASEAN) เป็นอย่างมากในระยะ 2 - 3 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะแรงงานด้านการท่องเที่ยว ผมจึงขอนำข้อมูลเกี่ยวกับค่าจ้างแรงงานขั้นต่ำและการใช้ภาษาอังกฤษของประเทศไทยเปรียบเทียบประเทศอื่นๆ ในกลุ่มอาเซียนเพื่อพิจารณาแง่มุมต่างๆ ได้มากขึ้น

กิจกรรมต่างๆ ที่มีการดำเนินการเป็นอย่างมากเกี่ยวกับการเตรียมเคลื่อนย้ายแรงงานเสรีในกลุมประเทศอาเซียน คือประชากรในกลุ่มประเทศอาเซียนที่ต้องการไปทำงานที่ประเทศใดในอาเซียน ก็สามารถไปทำได้ และสิ่งที่เป็นแกนกลางที่เชื่อมแรงงานให้มีมาตรฐานเดียวกันตือ คุณสมบัติบุคลกรวิชาชีพการท่องเที่ยวอาเซียน (ASEAN Mutual Recognition Arrangement on Tourism Professionals : ASEAN MRA on TP) มีสาขาต่างๆ ดังนี้

1. สาขาการโรงแรม (Hotel)

    1.1 Food and Beverage

    1.2 Food Production

    1.3 Front Office

    1.4 Housekeeping

2. สาขาการท่องเที่ยว (Travel)

    2.1 Tour Operator

    2.2 Travel Agency

ผมขอไม่ระบุรายละเอียดเกี่ยวกับแต่ละตำแหน่งภายในแต่ละสาขานะครับเพราะท่านผู้อ่านสามารถหาได้จากเว็บไซท์ต่างๆ ได้มากมาย

ในการดำเนินงานเตรียมหลักสูตรการอบรมและการทดสอบมมาตรฐานก็ได้แนวทางหลักสูตรกลางจากประเทศออสเตรเลีย ซึ่งก็ดีครับจะได้มีหลักสูตรพร้อมรายละเอียดที่จะใช้ในการเรียนการสอนตลอดจนการทดสอบให้เป็นมาตรฐานเดียวกัน อาจไม่ 100% แต่ก็ยังดีกว่าไม่มีอะไรเป็นแนวทางมาตรฐานเลย

ประเด็นที่ผมเน้นในบทความนี้คือข้อมูลและความเป็นจริงอีกแง่มุมหนึ่งซึ่งข้อมูลที่ผมใช้อ้างอิงมาจากเว็บไซท์ ศูนย์ข้อมูลอาเซียน (Asean Informations Center)

ประเด็นแรกเกี่ยวกับรายได้ขั้นต่ำของแรงงานของแต่ละประเทศในกลุ่มอาเซียน จากข้อมูลจะเห็นว่า ประเทศไทยมีรายได้ขั้นต่ำเดื่อนละ 9,000 บาท (วันละ 300 บาท x 30 วัน) ซึ่งน้อยกว่า 2 ประเทศคือ สิงคโปร์และบรูไน นอกนั้นค่าจ้างแรงงานขั้นต่ำน้อยกว่าประเทศไทยไม่ว่าลาว กัมพูชา เวียตนาม เมียนมา อินโอนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ (เท่าไทย) นี่เป็นข้อมูลตัวเลขนะครับซึ่งในความเป็นจริงแล้ว ค่าตอบแทนในแวดวงการโรงแรมท่องเที่ยวของประเทศไทยมากกว่าตัวเลขในข้อมูลด้วย เงินเดือน 9,000 บาท ใช่ครับแต่วงการโรงแรมในไทยจะมีค่าบริการ (Service Charge) อีกเดือนละ 2,000 - 25,000 บาท ที่นอกเหนือจากเงินเดือน

คำถามที่น่าสนใจคือ คนไทยจะไปทำงานโรงแรมหรือท่องเที่ยวใน ลาว กัมพูชา เมียนมา อินโอนีเซีย หรือไม่ ตามที่ประกาศให้ได้ยินว่าคนไทยจะไปทำงานที่ประเทศไหนในอาเซียนก็ได้ ใครจะไปรับเงินเดือนที่น้อยกว่าครับ เห็นมีแต่แรงงานจากประเทศเพื่อนบ้านเดินทางมาทำงานที่ประเทศไทยและยังไม่มีมาตรฐานอะไรติดตัวมาสักอย่างก็มาทำงานในไทยให้เต็มไปหมด เข้ามาทำงานในไทยนานแล้วด้วย

ประเด็นที่สองคือ ถ้าคนไทยจะไปทำงานในประเทศที่เงินเดือนมากว่า เช่น สิงคโปร์ ได้หรือไม่ คำตอบคือก็อาจได้ ถ้าผ่านเกณฑ์ของเขาเพราะเขาก็ต้องรักษางานไว้ให้คนของประเทศเขาไว้ก่อน กฎหมายเขาก็เข้มงวด และที่สำคัญคือ ความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษถึงหรือไม่ จากผลการสำรวจตามข้อมูลที่ผมนำมาแสดงก็เห็นแล้วว่าการใช้ภาษาอังกฤษของคนไทยในภาพรวมค่อนข้างต่ำกว่าหรือแย่กว่าประเทศอื่นๆ ในอาเซียน ก็ไปไม่ได้อยู่ดี

คนไทยที่จะไปทำงานต่างประเทศ ไม่ว่าจะไปทำงานรับเงินเดือนหรือเปิดร้านอาหารหรือทำกิจการต่างๆ ก็ไปประเทศตะวันตกทั้งนั้น ไม่ว่ายุโรปหรืออเมริกา ทั้งนี้ก็ด้วยรายรับที่มากกว่านั่นเอง และที่สำคัญพวกเขาเหล่านั้นมีความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษได้ด้วย ถ้าจะไปประเทศในอาเซียนก็มักจะถูกส่งตัวไปโดยบริษัทที่มีเครือข่ายจากไทยหรือจากทั่วโลกและไปทำในตำแหน่งระดับบริหาร

ดังนั้นสิ่งที่ต้องเร่งทำคือ ต้องสร้างให้คนไทยมีความสามารถในการใช้ภาษาอังกฤษให้ได้จริง เพิ่มทักษะการจัดการและสังคมแบบสากล (แบบตะวันตกนั่นแหละครับ) ถึงจะมีโอกาสที่จะทำรายได้ด้านธุรกิจการท่องเที่ยวการโรงแรมได้มาก ไม่ว่าจะอยู่ในประเทศไทยหรือต่างประเทศ สำหรับระดับอาเซียน พนักงานในภาคธุรกิจโรงแรมท่องเที่ยว ต้องไปทำในระดับการจัดการ ขายความรู้ความสามารถและประสบการณ์ในการจัดการ ไม่ใช่ระดับแรงงาน

ท่านผู้อ่านก็อาจใช้ข้อมูลที่ผมนำเสนอเพื่อพิจารณาแง่มุมต่างๆ อย่างอื่นได้อีก ตามประสบการณ์และงานที่ท่านเกี่ยวข้อง

กรุณาคลิ๊กดูแนวทางการ พัมฒนาภาษาอังกฤษได้ที่   การพัฒนาการใช้ภาษาอังกฤษ (EE Project)